Największe miasta w Rosji
Rosja od wieków była krajem zurbanizowanym. Już w średniowieczu istniało wiele dużych miast, które pełniły ważne funkcje handlowe, rzemieślnicze i administracyjne. W XVIII i XIX wieku, w dobie przemysłowej rewolucji, nastąpił gwałtowny rozwój miast. Powstały wówczas wielkie ośrodki przemysłowe i kulturalne, które do dziś są wizytówkami Rosji.
Krótki przegląd historii miast rosyjskich
Najstarsze miasta na terenach Rusi, takie jak Nowogród, Kijów czy Smoleńsk, sięgają swymi korzeniami IX–X wieku. Były ważnymi centrami handlowymi na szlaku „od Waregów do Greków”. W późniejszych wiekach, wraz z rozwojem carstwa moskiewskiego, coraz większe znaczenie zyskiwał Moskwa. W XVIII wieku Piotr I Wielki przeniósł stolicę do Petersburga i uczynił z niego okno na Europę. W XIX wieku wraz z uprzemysłowieniem kraju rozwinęły się takie ośrodki jak Moskwa, Petersburg, a później także miasta syberyjskie.
Urbanizacja w Rosji: tendencje i statystyki
Rosja jest wysoko zurbanizowana, około 74% ludności mieszka w miastach. Największe skupiska ludności znajdują się w europejskiej części kraju, zwłaszcza wokół Moskwy i Petersburga. Jednak także na Syberii istnieją duże ośrodki miejskie, np. Nowosybirsk, Omsk czy Krasnojarsk. Ogółem Rosja liczy około 110 miast z ludnością przekraczającą 100 tys. mieszkańców. Pięć największych ośrodków miejskich skupia łącznie ponad 20 milionów ludzi.
Top 5 największych miast w Rosji
Moskwa: serce i dusza Rosji
Moskwa to największe miasto Rosji i jej stolica. Liczy blisko 12,5 miliona mieszkańców, jeśli doliczyć podmoskiewskie miejscowości satelickie. Jest sercem i duszą kraju, najważniejszym ośrodkiem politycznym, gospodarczym i kulturalnym. Znajdują się tu siedziby władz, największe zakłady przemysłowe, banki, giełda, ministerstwa i placówki dyplomatyczne. Bogata historia i zabytki sprawiają, że Moskwa przyciąga również miliony turystów rocznie.
Sankt Petersburg: Wenecja Północy
Sankt Petersburg to drugie co do wielkości miasto Rosji z liczbą mieszkańców sięgającą 5,5 mln. Jest zwany Wenecją Północy ze względu na liczne kanały i malownicze mosty. Założony w 1703 roku przez Piotra Wielkiego, przez ponad 200 lat był stolicą Imperium Rosyjskiego. Dziś Petersburg jest ważnym ośrodkiem przemysłu, nauki i kultury. Znajdują się tu wspaniałe zabytki architektury i słynny Ermitaż.
Nowosybirsk: serce Syberii
Nowosybirsk to trzecie co do wielkości miasto Rosji, liczące około 1,6 mln mieszkańców. Leży w południowej Syberii nad rzeką Ob i jest największym miastem za Uralem. Nowosybirsk powstał w 1893 roku przy budowie transsyberyjskiej magistrali kolejowej. Dziś jest ważnym węzłem komunikacyjnym i przemysłowym. Znajdują się tu zakłady maszynowe, hutnicze, chemiczne i spożywcze. Nowosybirsk jest też ośrodkiem naukowym i kulturalnym.
Jekaterynburg: brama do Syberii
Jekaterynburg położony jest na wschodnim stoku Uralu i liczy około 1,5 mln mieszkańców. Jest to ważny węzeł komunikacyjny, tzw. brama do Syberii. Przez miasto przebiega magistrala kolejowa i autostrada łącząca europejską część Rosji z azjatycką. Jekaterynburg jest dużym ośrodkiem przemysłowym, zwłaszcza metalurgicznym i maszynowym. W mieście znajduje się wiele zabytków związanych z historią carów.
Niżny Nowogród: stolica Wołgi
Niżny Nowogród położony nad Wołgą liczy 1,2 mln mieszkańców. Jest nazywany stolicą Wołgi, ponieważ leży u ujścia tej rzeki do Morza Kaspijskiego. Miasto ma długą historię sięgającą XIII wieku. Przez stulecia było ważnym ośrodkiem handlowym. Dziś Niżny Nowogród to duży port rzeczny i znaczący ośrodek przemysłu stoczniowego, chemicznego i metalurgicznego. Znajduje się tu też słynny kremlowski zamek.
Charakterystyka kulturowa i historyczna wybranych miast
Moskwa: zabytki i historia
Moskwa ma długą i bogatą historię. Założona została w XII wieku i stopniowo zyskiwała na znaczeniu, stając się centrum Księstwa Moskiewskiego. Od wieku XIV Moskwa jest stolicą Rosji. Swoją świetność zawdzięcza carom, którzy wzbogacali miasto o wspaniałe zabytki. Najsłynniejsze to Kreml z Soborem Wasyla Błogosławionego, Plac Czerwony i sąsiadujący Pałac Kremlowski. W mieście zachowało się też wiele XVII–wiecznych cerkwi z charakterystycznymi cebulastymi kopułami.
Sankt Petersburg: kulturalne centrum Rosji
Petersburg był niegdyś stolicą Imperium Rosyjskiego i do dziś pozostaje ważnym centrum kultury. Znajdują się tu liczne zabytki architektury, muzea i teatry światowej sławy. Najsłynniejsze jest Ermitaż ze zbiorami sztuki, a także portal Łuku Triumfalnego i monumentalny Sobór Izaaka. Petersburg słynie również z Mostu Pałacowego na Newie i wysokiej Iglicy Piotrowej. To miasto petersburskich białych nocy, literatury i sztuki.
Nowosybirsk: nauka i przemysł
Nowosybirsk jest stosunkowo młodym miastem, ale pełni ważne funkcje gospodarcze i naukowe. Znajduje się tu największy w Rosji ośrodek badań naukowych – Syberyjski Oddział Akademii Nauk. Miasto ma także rozwinięty przemysł high–tech, m.in. elektroniczny i lotniczy. Nowosybirsk jest nowoczesnym centrum biznesowym Syberii. Wśród zabytków wyróżnia się XIX–wieczny most kolejowy i stary dworzec Aleksandra Newskiego.
Jekaterynburg: miasto z historią
Jekaterynburg ma bardzo ciekawą historię. Został założony w 1723 roku jako twierdza i ośrodek górniczy. W 1918 roku w mieście zamordowano car Mikołaja II z rodziną, o czym przypomina Sobór na Krwi. Dziś Jekaterynburg to nowoczesna metropolia. W centrum wyróżnia się plac 1905 roku z fontannami i ratuszem. Najcenniejszym zabytkiem jest XVIII–wieczny kościół na Kamiennej Górze.
Niżny Nowogród: turystyczny skarb
Niżny Nowogród ma świetnie zachowane zabytki. Najważniejszy jest kremlowski zamek z XV–XVI wieku. Wewnątrz murów znajdują się cerkwie, arsenał, wieża Szujska oraz pałac gubernatorów. Na przeciwległym brzegu Wołgi wznosi się XIII–wieczny Kreml Rożdiestwienski. Warto zwiedzić też wspaniale zrekonstruowane monastyry. Dzięki licznym atrakcjom Niżny Nowogród określany jest perłą Złotego Pierścienia Rosji.
Rosyjskie miasta mają ciekawą i długą historię. Od wieków pełniły one ważne funkcje gospodarcze, polityczne i kulturowe. Do największych i najważniejszych ośrodków miejskich należą: Moskwa, Petersburg, Nowosybirsk, Jekaterynburg i Niżny Nowogród. Każde z tych miast oferuje szereg cennych zabytków i atrakcji turystycznych. Z pewnością warto je odwiedzić, aby poznać bogactwo kulturowe i architektoniczne Rosji.